Παιδικη Εργασια στην ΕλλΑδα
Παιδική εργασία είναι σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (International Labor Organization, ILO ) οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα εκτελείται από άτομο κάτω των 15 ετών. Όμως το όριο ηλικίας σε μερικές χώρες διαφέρει. Υπάρχουν διάφορα επαγγέλματα στα οποία ένας ανήλικος μπορεί να ασχοληθεί. Μερικές από αυτές είναι η βοήθεια σε οικογενειακή επιχείρησή ή σε οικογενειακή φάρμα. Επίσης είναι και κάποιες μικρές «δουλειές» που μπορεί να κάνει ένα παιδί όπως το καθάρισμα τζαμιών αυτοκινήτων, το γυάλισμα παπουτσιών, η πώληση πραγμάτων όπως τσιγάρων, λαχείων, εισιτηρίων κτλ. Επίσης σαν παιδική εργασία περιλαμβάνεται και η επαγγελματική κατάρτιση. Ακόμη μερικά παιδιά δουλεύουν σαν υπάλληλοι καταστημάτων και εστιατόριων και σε άλλα τουριστικά επαγγέλματα. Αυτή είναι η πιο ελαφριά μορφή απασχόλησης ανηλίκων η οποία σε αρκετές περιπτώσεις, ειδικά όταν αυτή γίνεται με τη θέληση του ανηλίκου και δεν είναι αποτρεπτική για την παρακολούθηση των μαθημάτων του νέου, τότε είναι και θεμιτή. Όμως υπάρχουν και σκληρότερες μορφές εργασίας οι οποίες τις περισσότερες φορές είναι απάνθρωπες και καταστροφικές για την ψυχική και σωματική υγεία του παιδιού. Μερικές μορφές όμως ακόμη και μία σκληρή μορφή εργασίας είναι απαραίτητη για την επιβίωση του ανήλικου. Κάποιες από τις απάνθρωπες μορφές εργασίας που υπάρχουν είναι η χρήση ενός παιδιού ως στρατιώτη, η παιδική πορνεία, το εμπόριο ναρκωτικών όπου ο νέος χρησιμοποιείται ως έμπορος και η παιδική πορνογραφία που είναι απόρροια της παιδικής πορνείας. Άλλη εργασία που κάνει ένα ανήλικο παιδί είναι η εργασία σε εργοστάσια παραγωγής διάφορων ειδών όπως ενδυμάτων, υποδημάτων κτλ. Τα μέρη όπου εργάζονται οι ανήλικοι και παράγονται αυτά τα προϊόντα είναι τα λεγόμενα «sweatshops». Σ’ αυτά τα εργοστάσια τα παιδιά αναγκάζονται να δουλεύουν πολλές φορές μην έχοντας άλλη επιλογή. Τέλος υπάρχει και μία πιο «ευχάριστη» ασχολία των παιδιών και αυτή είναι όταν εργάζονται σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες όπως το τραγούδι, η υποκριτική, ο αθλητισμός (στην επαγγελματική του μορφή) κτλ.
« Όσο αναφορά την χώρα μας η παιδική εργασία παρατηρείται περισσότερο στην ύπαιθρο χωρίς να υστερούν και τα μεγάλα αστικά κέντρα, ιδιαίτερα στις υποβαθμισμένες, εργατικές συνοικίες. Τα παιδιά εργάζονται σε βουστάσια, σε βυρσοσεψεία, σε φασονάδικα, κατασκευάζουν παιχνίδια, δουλεύουν σε βιοτεχνίες, στα νησιά το καλοκαίρι και εργάζονται σε οικογενειακού χαρακτήρα επιχειρήσεις» δήλωσε στην «Καθημερινή» ο Γιάννης Κουζής, επίκουρος καθηγητής Εργασιακών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ελλάδα τα περισσότερα από τα παιδιά-θύματα προερχόμενα από την Αλβανία έχουν υποβληθεί σε αναγκαστική εργασία, επαιτεία, διάπραξη ήσσονος σημασίας αδικημάτων, ενώ κάποια διακινούνται για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Η έκθεση σημειώνει ότι η Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται πλήρως στα ελάχιστα πρότυπα εξάλειψης της διακίνησης ανθρώπων, έχει όμως καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για να το πετύχει. Δυστυχώς η κοινωνία διαιωνίζει το φαινόμενο αυτό δείχνοντας τον σχετικό οίκτο. Όμως, κανείς δε διερωτάται ποια ήταν αυτά τα παιδιά, από πού έρχονταν, σε ποιες συνθήκες ζούσαν, ποιες ακριβώς ήταν οι αιτίες που τα έβγαλαν στο δρόμο. Τα παιδιά αυτά που εργάζονται καθημερινά στους δρόμους της χώρας μας δεν είναι μόνο θύματα εκμετάλλευσης επιτηδείων αλλά και θύματα της δικής μας αδιαφορίας και αδράνειας!
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται σε παιδιά που εγκαταλείπουν τα σχολεία για να βοηθήσουν τις οικογένειές τους. Αρκετές είναι οι περιπτώσεις μικρών παιδιών που αναγκάζονται να ασχοληθούν με μορφές εργασίας που θέτουν σε υψηλό κίνδυνο την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ελλάδα τα περισσότερα από τα παιδιά-θύματα προερχόμενα από την Αλβανία έχουν υποβληθεί σε αναγκαστική εργασία, επαιτεία, διάπραξη ήσσονος σημασίας αδικημάτων, ενώ κάποια διακινούνται για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Η έκθεση σημειώνει ότι η Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται πλήρως στα ελάχιστα πρότυπα εξάλειψης της διακίνησης ανθρώπων, έχει όμως καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για να το πετύχει. Δυστυχώς η κοινωνία διαιωνίζει το φαινόμενο αυτό δείχνοντας τον σχετικό οίκτο. Όμως, κανείς δε διερωτάται ποια ήταν αυτά τα παιδιά, από πού έρχονταν, σε ποιες συνθήκες ζούσαν, ποιες ακριβώς ήταν οι αιτίες που τα έβγαλαν στο δρόμο. Τα παιδιά αυτά που εργάζονται καθημερινά στους δρόμους της χώρας μας δεν είναι μόνο θύματα εκμετάλλευσης επιτηδείων αλλά και θύματα της δικής μας αδιαφορίας και αδράνειας!
Το πρόβλημα δεν περιορίζεται σε παιδιά που εγκαταλείπουν τα σχολεία για να βοηθήσουν τις οικογένειές τους. Αρκετές είναι οι περιπτώσεις μικρών παιδιών που αναγκάζονται να ασχοληθούν με μορφές εργασίας που θέτουν σε υψηλό κίνδυνο την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Ενδιαφέρουσα και ένδειξη της μαθητικής διαρροής είναι η σύνδεσή της με την παιδική εργασία. Σύμφωνα με την έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου το 1997, 7 στους 10 μαθητές εγκαταλείπουν το σχολείο και βρίσκουν διέξοδο σε βοηθητικές εργασίες. Η ίδια έρευνα αποκαλύπτει ότι ενώ οι διαρροές (στην υποχρεωτική εκπαίδευση) έχουν μειωθεί στο 10% περίπου από την περασμένη δεκαετία, το πρόβλημα παραμένει οξύ σε ορεινούς νομούς της κεντρικής - δυτικής ηπειρωτικής Ελλάδας , στα νησιά, στη Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και ορισμένες περιοχές της Πελοποννήσου, όπου τα παιδιά εγκαταλείπουν την εκπαίδευση για να συνεισφέρουν στο οικογενειακό εισόδημα ή να εργαστούν στον τουριστικό ή αγροτικό τομέα. Όσον αφορά δε, τους λόγους, που τους οδηγούν στην εργασία είναι η φτώχεια, οι άνισες εκπαιδευτικές δυνατότητες κατά γεωγραφική περιοχή, αρκετές φορές το αρνητικό οικογενειακό περιβάλλον καθώς και η προκατάληψη απέναντι σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες (πρόσφυγες και τσιγγάνοι) οι οποίοι λόγω των προσφάτων πολιτικών ανακατατάξεων έχουν αυξηθεί στην Ελλάδα.Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω, εντείνει την εμφάνιση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας μέσα στα οποία εντάσσεται και η παιδική εκμετάλλευση.
Παιδική εργασία στην Ελλάδα από το 1870 έως και το τέλος της δεκαετίας του 1940.
Στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα αλλά και στις πρώτες δεκαετίες του20ου αιώνα καθώς και στη περίοδο του μεσοπολέμου (1923-1940) η βιοτεχνία και η βιομηχανία έκαναν και στην Ελλάδα την εμφάνισή τους, εισάγοντας νέα ήθη στην ελληνική κοινωνία και νέες αντιλήψεις για την ανάπτυξη και ανατροφή των παιδιών. Ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου, είναι η αντίληψη ότι το παιδί δεν διαφέρει καθόλου από τους ενήλικες, έτσι αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο στην κοινωνία και έχει τα ίδια προβλήματα με τους μεγάλους.Οι συνθήκες διαβίωσης για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ήταν πολύ δύσκολες. Η φτώχεια και η εξαθλίωση κυριαρχούσαν παντού τόσο στις πόλεις όσο και στις γεωργικές περιοχές. Τα παιδιά αντιμετωπίζονταν ως μέσο για την αύξηση του οικογενειακού εισοδήματος, ως ένα «χέρι» βοηθείας. Χαρακτηριστικά ο Μ.Ρηγίνος αναφέρει στο βιβλίο του: «Ο φτωχός μεροκαματιάρης που δεν μπορεί να συντηρήσει τα παιδιά του για να ολοκληρώσουν την 5η και 6η τάξη του δημοτικού, μόλις φτάσουν (τα παιδιά) το 12ο έτος της ηλικίας τους, αναγκάζεται χωρίς την θέλησή του να βρει οποιοδήποτε επάγγελμα για να τα απασχολήσει». Επομένως η εισαγωγή του παιδιού στο χώρο της εργασίας αποτελούσε μοναδική λύση στην αντιμετώπιση της φτώχειας που μάστιζε την ελληνική οικογένεια τότε. Ένα από τα βασικά κριτήρια για το εργασία θα έκανε κάθε παιδί ήταν η σωματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού αλλά και το φύλο του.
Η εισαγωγή των κοινωνιών στο βιομηχανικό και στο βιοτεχνικό χώρο είχε σαν συνέπεια την αναζήτηση φθηνού εργατικού δυναμικού. Αυτό βρέθηκε στα πρόσωπα των παιδιών. Έτσι με την είσοδο των κοινωνιών στον κόσμο της βιοτεχνίας και αργότερα της βιομηχανίας έχουμε και την είσοδο των παιδιών σε νέα περιβάλλοντα εργασίας. Οι οικογένειες λόγω της ανέχειας και της φτώχειας που τις ταλάνιζαν, ωθούσαν τα παιδιά τους στην εργασία σε βιοτεχνίες και βιομηχανίες προκειμένου να αυξήσουν το εισόδημά τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα κάποια παιδιά να ωριμάζουν γρηγορότερα και να αποκτούν εμπειρίες ενηλίκων συνδυασμένες με υποχρεώσεις και
υπευθυνότητα.Τα περισσότερα παιδιά ήταν αναγκασμένα να κοιμούνται μέσα στους χώρους εργασίας τους, αφού δεν είχαν που να μείνουν. Οι ώρες εργασίας τους ξεπερνούσαν τις δέκα και πολλές φορές βιάζονταν όχι μόνο ψυχικά αλλά και σωματικά.
Δυστυχώς, όμως, παρά τις εξαθλιωτικές συνθήκες εργασίας των παιδιών ο αριθμός των εργαζομένων ανηλίκων ποίκιλε συνεχώς από περιοχή σε περιοχή ενώ διατηρούσε μία σταθερά αυξητική στάση. Χαρακτηριστικά «Στα 1920, οι κάτω των 18 ετών αποτελούσαν το 25,95% της εργατικής δύναμης στη βιομηχανία και βιοτεχνία, με ποσοστά που κυμαίνονταν από 49,13% στη ραφή ενδυμάτων έως 9,87% στην παραγωγή ενέργειας. Στα 1928, η συμμετοχή των ανηλίκων ανέβηκε στο 30,48%, ενώ στην απογραφή του 1930, σε σύνολο 261.057 εργαζομένων σε βιομηχανικές επιχειρήσεις, βρέθηκαν 11.096 παιδιά κάτω των 14 ετών, εκ των οποίων τα 2.833 κορίτσια και 70.617 έφηβοι, 15-19 ετών, εκ των οποίων 21.605 ήταν κοπέλες. Ο μεγαλύτερος βιομηχανικός κλάδος με παράδοση στην παιδική εργασία ήταν η κλωστοϋφαντουργία. Το 1928, στα νηματουργεία του Πειραιά εργάζονταν 4.000 παιδιά»
www.24grammata.com
Στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα αλλά και στις πρώτες δεκαετίες του20ου αιώνα καθώς και στη περίοδο του μεσοπολέμου (1923-1940) η βιοτεχνία και η βιομηχανία έκαναν και στην Ελλάδα την εμφάνισή τους, εισάγοντας νέα ήθη στην ελληνική κοινωνία και νέες αντιλήψεις για την ανάπτυξη και ανατροφή των παιδιών. Ένα βασικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου, είναι η αντίληψη ότι το παιδί δεν διαφέρει καθόλου από τους ενήλικες, έτσι αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο στην κοινωνία και έχει τα ίδια προβλήματα με τους μεγάλους.Οι συνθήκες διαβίωσης για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού ήταν πολύ δύσκολες. Η φτώχεια και η εξαθλίωση κυριαρχούσαν παντού τόσο στις πόλεις όσο και στις γεωργικές περιοχές. Τα παιδιά αντιμετωπίζονταν ως μέσο για την αύξηση του οικογενειακού εισοδήματος, ως ένα «χέρι» βοηθείας. Χαρακτηριστικά ο Μ.Ρηγίνος αναφέρει στο βιβλίο του: «Ο φτωχός μεροκαματιάρης που δεν μπορεί να συντηρήσει τα παιδιά του για να ολοκληρώσουν την 5η και 6η τάξη του δημοτικού, μόλις φτάσουν (τα παιδιά) το 12ο έτος της ηλικίας τους, αναγκάζεται χωρίς την θέλησή του να βρει οποιοδήποτε επάγγελμα για να τα απασχολήσει». Επομένως η εισαγωγή του παιδιού στο χώρο της εργασίας αποτελούσε μοναδική λύση στην αντιμετώπιση της φτώχειας που μάστιζε την ελληνική οικογένεια τότε. Ένα από τα βασικά κριτήρια για το εργασία θα έκανε κάθε παιδί ήταν η σωματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού αλλά και το φύλο του.
Η εισαγωγή των κοινωνιών στο βιομηχανικό και στο βιοτεχνικό χώρο είχε σαν συνέπεια την αναζήτηση φθηνού εργατικού δυναμικού. Αυτό βρέθηκε στα πρόσωπα των παιδιών. Έτσι με την είσοδο των κοινωνιών στον κόσμο της βιοτεχνίας και αργότερα της βιομηχανίας έχουμε και την είσοδο των παιδιών σε νέα περιβάλλοντα εργασίας. Οι οικογένειες λόγω της ανέχειας και της φτώχειας που τις ταλάνιζαν, ωθούσαν τα παιδιά τους στην εργασία σε βιοτεχνίες και βιομηχανίες προκειμένου να αυξήσουν το εισόδημά τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα κάποια παιδιά να ωριμάζουν γρηγορότερα και να αποκτούν εμπειρίες ενηλίκων συνδυασμένες με υποχρεώσεις και
υπευθυνότητα.Τα περισσότερα παιδιά ήταν αναγκασμένα να κοιμούνται μέσα στους χώρους εργασίας τους, αφού δεν είχαν που να μείνουν. Οι ώρες εργασίας τους ξεπερνούσαν τις δέκα και πολλές φορές βιάζονταν όχι μόνο ψυχικά αλλά και σωματικά.
Δυστυχώς, όμως, παρά τις εξαθλιωτικές συνθήκες εργασίας των παιδιών ο αριθμός των εργαζομένων ανηλίκων ποίκιλε συνεχώς από περιοχή σε περιοχή ενώ διατηρούσε μία σταθερά αυξητική στάση. Χαρακτηριστικά «Στα 1920, οι κάτω των 18 ετών αποτελούσαν το 25,95% της εργατικής δύναμης στη βιομηχανία και βιοτεχνία, με ποσοστά που κυμαίνονταν από 49,13% στη ραφή ενδυμάτων έως 9,87% στην παραγωγή ενέργειας. Στα 1928, η συμμετοχή των ανηλίκων ανέβηκε στο 30,48%, ενώ στην απογραφή του 1930, σε σύνολο 261.057 εργαζομένων σε βιομηχανικές επιχειρήσεις, βρέθηκαν 11.096 παιδιά κάτω των 14 ετών, εκ των οποίων τα 2.833 κορίτσια και 70.617 έφηβοι, 15-19 ετών, εκ των οποίων 21.605 ήταν κοπέλες. Ο μεγαλύτερος βιομηχανικός κλάδος με παράδοση στην παιδική εργασία ήταν η κλωστοϋφαντουργία. Το 1928, στα νηματουργεία του Πειραιά εργάζονταν 4.000 παιδιά»
www.24grammata.com
Πίνακες για την παιδική εργασία στην Ελλάδα | |
File Size: | 752 kb |
File Type: | docx |